Tokyo.nl » Japan (日本) » Tatami vloermatten

Tatami (畳) zijn traditionele Japanse vloermatten. Door de jaren heen zijn deze steeds populairder geworden en zie je ze ook hier in Nederland en België. De matten worden vervaardigd uit rijststro en worden al eeuwenlang gebruikt als een soort vloerbedekking in Japanse huizen.
De naam ‘Tatami’
De naam ‘Tatami’ heeft een eenvoudige betekenis. Het betekent namelijk “geplooid en opgestapeld”. Dit is een verwijzing naar het productieproces van de traditionele vloermatten. De naam tatami is overigens ook meteen het meervoud van het woord, net zoals bij het woord sushi.
Via Tokyo.nl is het mogelijk om een duurzame en traditionele tatami mat voor thuis te kopen.
- Tatami mat voor thuis
€134.50
Geschiedenis

Het is onduidelijk hoe lang dergelijke vloermatten al bestaan, maar het is wel bekend dat tatami vroeger alleen maar verkrijgbaar waren voor de elite in Japan. Het was een symbool van status en rijkdom. Toentertijd waren de vloeren namelijk vooral van hout en werden dergelijke matten gebruikt als kussentjes door de rijken.
Verschillende historische bronnen bevestigen ook dat de matten rond de 16e eeuw als matras werden gebruikt. Door de jaren (of eeuwen) heen werd het echter steeds meer standaard dat de tatami ook door de normale bevolking werden gebruikt. Vaak was het zo dat elk huis één kamer had waar meerdere tatami op de vloer verspreid waren. Deze kamer werd dan ook wel de zashiki (kamer voor zitten) genoemd.
Tegenwoordig

Vandaag de dag vind je in Japanse huishoudens vaak nog steeds één kamertje waar tatami matten op de grond liggen. Vaak zijn dit de nihonmaof washitsu kamers, de kamers waar ook andere traditionele Japanse zaken zich bevinden en waar voor speciale gelegenheden rituelen worden gehouden zoals bijvoorbeeld een thee ceremonie met matcha thee.
Ook de slaapkamer ligt vaak vol met tatami matten en een futon matras als bed.
Hoe tatami worden gemaakt
Het maken van tatami matten is al eeuwen een Japans specialisme. Toch klinkt het niet al te ingewikkeld. Men begint met een kern van rijststro. Vervolgens wordt deze kern omwikkeld met een gevlochten mat die ook van rijststro is gemaakt. De basis van de mat is dan af. Nu moet de mat nog worden afgewerkt. Dit wordt doorgaans gedaan door motieven aan te brengen of de randen af te werken met een gekleurd lint.
Verschillende maten
Tatami matten zijn er in allerlei verschillende maten. Het interessante hiervan is dat het formaat van de tatami een relatie heeft met de regio waarin deze gemaakt is. Zo zijn tatami matten uit Kyoto 0.955 bij 1.91 meter. Deze worden ook wel Kyōma tatami genoemd. Vloermatten uit Tokyo (0.88 bij 1.76) of Nagoya (0.91 bij 1.82) hebben weer een ander formaat en een andere naam. Ook qua dikte zijn er onderlinge verschillen. Tot slot zijn er ook weer speciale namen voor halve of 3/4e tatami.
Tatami als meeteenheid
In Japan worden/werden kamers opgemeten aan de hand van hoeveel tatami matten er in de kamer passen. Zo wordt de oppervlakte van ruimtes gemeten in eenheden tsubo, het formaat van twee tatami matjes.
Vechtsporten
Als je “tatami” op zoekt in Google dan kom je waarschijnlijk veel matten tegen die meer in een sportschool thuis horen dan in een woning. De term tatami wordt namelijk ook veel gebruikt voor matten die worden gebruikt de beoefening van Japanse vechtsporten zoals judo, jui-jitsu en aikido.
Tatami mat kopen?
Tegenwoordig kun je hier in Nederland en België op verschillende plekken tatami matjes kopen. Je kunt ze bestellen bij een specialistisch bedrijf maar ze zijn ook te vinden bij standaard woonzaken.
Een tatami mat kopen? Via Bol.com zijn er een hoop verschillende soorten voor een leuke prijs te koop. Bekijk de matten hier.
De meeste matten die je hier in Nederland of België kunt kopen zijn niet vervaardigd op de traditionele wijze let daar dus op. Dit zie je ook terug in de prijs, deze ligt dan vaak een stuk lager. Als je simpelweg een leuke, exotische mat in huis wil hebben maakt dit niet veel uit. Als je bereid bent om wat meer geld uit te geven dan zijn er ook een aantal winkels die originele, traditioneel vervaardigde Tatami matten aanbieden.
Leuke feitjes:
- er bestaan talloze regels over hoe de tatami in een kamer moeten worden neergelegd
- de oppervlakte van een appartement worden in Japan gemeten aan de hand van de maat jo, deze is gelijk aan één tatami mat. Let er wel op dat de matten per regio verschillen in maten zo zijn die van Kyoto langer dan die van Tokyo bijvoorbeeld.
- bepaalde ‘legpatronen’ zouden geluk brengen
- afgedankte matten worden door beoefenaars van Iaido, een zwaardvechtkunst, gebruikt om op te oefenen
🥋 Waar worden tatami matten voor gebruikt?
De tatami matten worden oorspronkelijk alleen gebruikt in de zitkamer (zashiki) van het huis. Daarnaast worden ze ook veel gebruikt voor andere doeleinde zoals Yoga of vechtsporten. Soms zijn de matten dan wat dikker en zachter.
🛏️ Kan je slapen op een tatami mat?
Een tatami mat is geen bed of matras, het is eerder een soort vloerkleed of vloerbedekking. In Japan liggen de tatami matten wel vaak in de slaapkamer in combinatie met een traditionele futon matras.
🌾 Waarvan is een tatami mat gemaakt?
De tatami mat is heeft een kern van rijsstro die op een natuurlijke manier is gedroogd. Om de rijsstro bij elkaar te houden worden er grasstengels gebruikt van de haze plant plant genaamd Igusa (soort hennep) die ook nabij/in de rijstvelden groeit. De planten worden geoogst voor hun rijststro dat stevig en lang is en gedroogd niet snel vergaat. De Japanners wezen het zachte igusa gras samen met de rijsstro tot een mat. Ze worden dan vaak afgewerkt met zacht katoenen banden.